4.5G’de ‘fiber’ bilmece
4.5G ihalesi bu çarşamba günü yapılıyor. İhalede 20 ayrı frekansın bedeli 2.3 milyar euro olacak. Ancak uzmanlar yeni nesil teknolojiden yararlanmak için fiberde altyapının 6 kat artırılması gerektiğini vurguluyor
4.5G ihalesi süreci bir hayli tartışmalı oldu. 26 Mayıs’ta yapılacak olan ihale Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 5G talebiyle iptal edilerek üç ay ertelenmişti. Son olarak ise 4G yerine 4.5G ihalesi yapılmasına karar verildi. Yayınlanan şartnameyle de 4.5G’de yerlilik oranı yüzde en az 30’a çıkarıldı. Çarşamba günkü ihalede, 800, 900, 1800, 2100 ve 2600 MHz bandında 20 ayrı frekans paketinin değeri 2.3 milyar euro’dan başlayacak.
Altyapı yeterli mi?
İhale öncesinde bu kez de Türkiye’deki fiber altyapının yeterli olup olmayacağı gündemi meşgul ediyor. 4.5G, önceki nesillere göre daha yüksek veri hızları, güvenilir bir altyapı ve spektrum genişliği getirecek. Bu yeni nesil iletişim sisteminin uygulamaya geçebilmesi için de fiber altyapının geniş ve güçlü olması gerekiyor. 4.5G için fiber altyapının tahminen 5-6 kat arttırılması gerektiğini belirtiliyor. BTK 2015 ilk çeyrek verilerine göre, bugün Türkiye’de 197 bin 262 kilometre Türk Telekom’a ve 53 bin 352 kilometre alternatif işletmecilere ait olmak üzere toplam 250 bin 614 kilometre fiber altyapı bulunuyor. Bu rakamın yaklaşık 123.957 km’si omurga, kalan kısmı erişim amaçlı kullanılıyor.
Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (Telkoder) Başkanı Yusuf Ata Arıak, cep telefonu ile baz istasyonu arasındaki iletişimin telsiz sinyalleriyle sağlandığını belirterek, şu bilgileri verdi: “Bir sonraki adımda ise baz istasyonlarında toplanan trafik, kablolarla merkez santrallere taşınıyor.
4.5G ile ortaya çıkacak olan büyük kapasitenin taşınabilmesi için her baz istasyonunun fiberle merkez santrallere bağlanması gerekiyor. Ülkemizde yurt çapına yayılmış toplam 65 bin civarında baz istasyonu var. Yeni ihale ile bu sayı artacak. Baz istasyonları daha fazla yaygınlaşacak. Fiber şebekelerin de hızla yaygınlaştırılması gerekiyor. 4.5G için fiber altyapının tahminen 5-6 kat arttırılması gerektiğini söyleyebiliriz.”
‘Ek frekans tahsisi sektör için önemli’
Bilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) Başkanı Kemal Cılız ise, AB ülkelerine oranla üçte bir frekansa sahip olduğumuz düşünüldüğünde (AB ortalaması 600 MHz iken Türkiye’nin sahip olduğu frekans miktarı 200 MHz), ilave spektrum tahsisinin sektörün büyümesi için önemli bir etken olduğunu vurguladı. Cılız, “Ek yeni frekanslar tahsis edilmediği takdirde ülkemizde kısa bir süre zarfında mobil genişbant tıkanıklığı yaşanacak, bu risk tüm sektörün gelişimini etkileyebilecek. Sektörün önemli bir bacağı olan mobil teknolojiler geliştikçe mobilin tamamlayıcı unsuru olan fiber altyapının da gelişimi söz konusu olacak. 4.5G ile iyice artacak olan veri tüketimi ile kullanıcı taleplerini karşılayabilmek için daha çok fibere ihtiyaç duyulacak ve fiber yatırımlarının da önünün açılması için çalışmalar hızlandırılacak” dedi.
Büyümenin önü açılmalı
Kemal Cılız, 4.5G ile gelecek yeni nesil hizmetlerin tüketicinin değişen taleplerine ayak uydurabilmesi için mevcut fiber altyapısının gelişim sürecinin hızlanması gerektiğini kaydederek, “Genişbant teknolojileri dijital ekonomi ve istihdam yaratılmasında önemli rol oynuyor. Dolayısıyla frekans tahsisi gibi kritik önem taşıyan çalışmalar devam etmeli, Türkiye’nin genişbant atılımının ve ülke ekonomisinin hızlı büyümesinin önü açılmalı” diye konuştu.
Kemal Cılız, Türkiye’nin 4.5G ile hızlı bir gelişim ve dönüşüm süreci geçireceğine de işaret ederek, “Genişbant internet abonesinin, 2015’te birinci çeyrek sonu itibarıyla 42.9 milyona ulaştı. 45 milyon hedefi artık hayal değil. Yeni nesil mobil teknolojilerin hayata geçirilmesi, dijital dönüşümün ülkemizde uçtan uca yayılması ve Türkiye’nin küresel ekonomide rekabetçi bir konumda olması açısından çok önemli” dedi.
Cep talebinde de patlama var
4.5G ihalesi cep telefonu piyasasını da hareketlendirdi. Bu teknolojiden yararlanmak için 4G özellikli telefonlar kullanılacak. 4G’li cep telefonları 2014’den beri satılıyor. Şu anda ülkemizde 6 milyonun üzerinde bu özellikte telefon var. Türkiye’de yılda 15 milyon adet cep telefonu satılıyor. Bu yıl bu 10 milyona yakın 4.5G özellikli telefon satılması bekleniyor.
4.5G neler getirecek?
Son kullanıcılara daha hızlı internet erişimi ve kullanımı imkanı sunacak.
Makineden makineye iletişim (M2M), nesnelerin interneti (IoT), bulut bilişim, IPTV hücresel TV gibi alanlarda yeni nesil teknolojiler aracılığıyla yeni hizmetler daha makul fiyatlarla sunulabilecek.
Bu teknolojiyle 3G’nin en az 10 katı hızlara ulaşılabilecek.
Özellikle yüksek veri hızları ve düşük gecikme süreleri sayesinde bilgiye erişim hızlanacak.
HD kalitesinde ve daha yüksek hızda video, film, dizi ve TV izlenebilecek.
Mobilde bağlantı hızı 100 Mbps, Wi-Fi’da ise 1 Gbps’ye kadar çıkacak.
1 saniyede müzik, fotoğraf ve video indirilebilecek.
Akıllı binalar, şehirler, akıllı sağlık ve akıllı Otomobil uygulamalarını kolaylaştıracak.
Ekonomiye ivme katacak…
‘Engeller kaldırılmalı’
BTK raporlarına göre, son beş yılda fiber altyapının yıllık artış hızı yüzde 23 civarında. Arıak, fiber altyapının beş yılda ancak iki katına çıkabildiğini anımsatarak, 2016 başında kullanıma girecek olan 4.5G’nin fiber altyapı açığının bu kadar kısa sürede kapatılmasının da zor olduğunu dile getirdi. Ancak yine de 4.5G ihale şartnamesinde kademeli kapsama alanı şartı olduğu dikkate alınarak ve fiber altyapı kurulmasının önündeki engellerin süratle ortadan kaldırılmasıyla sorun yaşanmasının önüne geçilmesi mümkün olabilir.
YENİ Oyun
İstanbul’da bulmaca…
İki kardeş girişimci Simay ve Eray Dinç, geliştirdikleri mobil oyunla 150 ülkede en iyi yeni oyunlar listesine girmeyi başardılar. ‘Recontact:İstanbul’ adlı video sanatı ve mobil oyunun harmanladığı proje, AppStore editörleri tarafından en iyi yeni oyunlar listesine girmeye değer görüldü.
Oyun, İstanbul’un en etkileyici 10 mekanında geçiyor. Geliştiriciliğini Can Aksoy’un yaptığı, müziklerini Umut Saruhan Özgüler’in hazırladığı ve yapımclığını Simay Dinç’in üstlendiği ‘Recontact:İstanbul’, dikkatinizi ve sabrınızı test etmek için birbirinden farklı bölümleri bünyesinde barındırıyor. Simay Dinç, “İstanbul’un popüler sokak ve meydanlarında kalabalığa ve zorlaşan şartlara karşı mücadele verdiğiniz oyunda, daha önce hiç deneyimlemediğiniz bir bulmaca keyfi sunuyoruz. İlki İstanbul’da çekilen Recontact, dünyanın diğer önemli şehirlerinde polisiye-bulmaca deneyimi için mobil-oyun tutkunlarının karşısında olacak” dedi.
YENİ UYGULAMA
Endüstriyel veri için bulut geldi
General Electric (GE), yazılım alanındaki yatırımlarına bir yenisini ekledi. GE, dünyada endüstriyel veri ve analitik için kurulan ilk bulut hizmeti olan Predix Cloud ile birlikte bulut hizmetleri pazarına girmeyi planladığını duyurdu.
Predix Cloud, güvenilir ve endüstriyel güce sahip bir bulut ortamı içinde hacim, hız ve çeşitlilikte makine verilerini toplayacak ve analiz edecek. Bu bulut hizmet platformu (PaaS), Endüstriyel İnternet için yeni bir büyüme aşaması olacak ve uygulama geliştiricilerin endüstri için hızlı biçimde hizmet yaratmalarına, uygulamaya koymalarına ve yönetmelerine olanak tanıyacak.
GE Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Canan M. Özsoy, “Türkiye’nin ekonomik büyümesinde kilit rol oynayan verimlilik odaklı üretim Predix Cloud çözümü ile çok daha ileri seviyelere taşınacak.
Endüstriyel internet ile özellikle enerji, sağlık ve ulaşım gibi büyüyen sektörlerde verimlilik ve üretkenliği daha da fazla artırmak mümkün olacak” diye konuştu.
Telekomda heyecanla beklenen 4.5G ihalesine günler kaldı. 4.5G diğer adıyla IMT Advanced yetkilendirmesine ilişkin ihale 26 Ağustos’ta saat 10.30’da Bilgi Teknolojileri ve İletişim (BTK) toplantı salonunda yapılacak. Turkcell, Avea, Vodafone ve Netgsm tarafından şartnamesi alınan ihale, kapalı teklif açık ihale usulüyle gerçekleştirilecek. İhaleden sonra verilecek frekanslardan 1 Nisan 2016’dan itibaren yeni teknolojiyle hizmet sunumu başlayacak.
