Değerli Arkadaşlar,
Serbest Telekomünikasyon Sektörümüzün şu anda önde gelen sorunu, 38 adet firmamızın Uzak Mesafe Telefon Hizmeti ruhsatı almış, fakat çalışmaz halde bulunmasıdır. Bu firmalar yatırımlar yapmış, istihdamlar ve bağlantılar yapmış olmalarına rağmen, TTAŞ’ nin bir yandan Avrupa ortalamasının 5 katı uyguladığı arabağlantı ücretleri ve yüksek data hattı fiyatları, öte yandan yine TTAŞ’ nin kendi Uzak Mesafe fiyatlarında yaptığı büyük indirimler sonucu haksız rekabetin en belirgin örneğinin oluşmuş olmasıdır. TTAŞ’ nin data hattı ve arabağlantı fiyatlarını ya Avrupa seviyesine çekmesi veya tarifelerinde Uzak Mesafe için yaptığı indirimleri yeni işletmecilerin kullandığı hizmetlerdeki tarifelerinde de uygulaması ( ki her iki durum aynı kapıya çıkıyor ), sorunun çözülmesin de ana unsurlardır.
Ne var ki Türk Telekom, bugüne kadar tipik bir ” Devlet Tekeli ” tavrıyla davranarak, sektörümüzün bu kesimini kundakta yokedecek tutumunu sürdürmüştür. TTAŞ’ nin kontrolünde halen; (a) yaklaşık 20 milyon aboneye hizmet veren bakır kablo ( telefon ) şebekesi, (b) 60-80 bin km. lik fiber obtik data şebekesi ve (c) internet – data / ses için de ideal olan ve tüm büyük kentlerimizde var olan Kablo-TV şebekesi bulunmaktadır.
Bu milli altyapı, kapasitesinin çok altında kullanılmaktadır. Yeni UMTH işletmecileri ve bu arada diğer Kurumsal Data, Kablo-TV, Uydu ( nihai bağlantılar için ), İnternet, vb. gibi Katma Değerli Hizmet üreten firmalar, hep bu altyapıyı kullanarak hizmet üretmek zorundadır. Ve bu altyapı, ( ki bir milli altyapıdır ve hepimize aittir ), ister şimdiki gibi TTAŞ tarafından kapasitesinin yüzde birkaçı seviyesinde kullanılsın, isterse yeni işletmecilerin verecekleri hizmetler nedeniyle çok daha yüksek oranlarda kullanılsın, TTAŞ’ ye bakım maliyeti hemen hemen aynıdır; yani kullanılmayan (atıl) kapasitenin yeni işletmecilere de kullandırılması, TTAŞ’ ye yeni maliyetler yüklemeyecektir.
Buna karşılık TTAŞ, bir bölüm şehirlerarası ve milletlerarası abonesini kaybedecek, fakat yine de müşterisini kaptırdığı yeni işletmecilerden arabağlantı ve data hatları geliri sağlayacaktır.
Sonuç olarak, yeni işletmecilerin kazanması, TTAŞ’ nin de kazanmasına bağlıdır.
O halde sonuç şudur: TTAŞ, boşta duran kapasitesini yeni işletmecilere kullandırırken, kaydadeğer bir yeni maliyet üstlenmiyor. Eğer yeni işletmeciler, TTAŞ’ den çok ucuza ( en çok Avrupa ortalaması olabilir ) arabağlantı ve data hattı hizmeti alırlarsa, sektör de büyüyeceği için, hem yeni firmalar, hem de TTAŞ kazançlı çıkacaktır. Doğal olarak, düşen fiyatlar ve gelişen hizmetler nedeniyle, en çok da vatandaşlar kazançlı çıkacaktır.
TELKODER olarak, TİD ve TÜTED’ le birlikte ve hiçbir derneğe üye olmayan yeni işletmecilerle birlikte, bir mücadeleye girdik. Bunu, bugüne kadar başarıyla götürdük. Bu noktada artık, bir sonuca ulaşabilmek için, önemli bir adım atılması gerekiyor.
Ben, UMTH işletmecisi firma temsilcilerinin büyük çoğunluğunun hazır bulunduğu son toplantımızı yaptığımız 21 Temmuz 2004 tarihinde, TTAŞ Genel Müdürü Sayın Mehmet EKİNALAN’ la yaptığımız telefon görüşmesinde, kendisine şu öneriyi yaptım ;
– Temel Sorun : TTAŞ’ nin arabağlantı ve data fiyatları ve Arabağlantı
Sözleşme şartlarıdır.
– Taraflar : TTAŞ ve UMTH işletmecileridir.
– Serbestleşme ile, her türlü fiyat ve şartlar, dünya ile paralel çizgiye doğru gitmek zorundadır.
– TTAŞ ile, UMTH işletmecileri biraraya gelerek nihai / kesintisiz / sonuç almayı hedefleyen bir görüşme yapsınlar.
Her iki taraftan, karar almaya yetkili insanlar ( her iki kesimden örneği 3-4 kişi) bir araya gelip ara vermeksizin çalışıp, olumlu/olumsuz bir sonuca, birkaç gün içinde ulaşsınlar.
(a) Bu girişimler sonucunda, arzu edilen şekilde bir sonuç çıkarsa, birlikte bunu açıklayalım, sonuçlandıralım ve işimize bakalım.
(b) Olumsuz ( anlaşma sağlanamayan ) bir sonuç halinde, bizler serbest sektör olarak ( mahkeme, kamuoyu çalışmaları, siyasi partileri bilgilendirme, Telekom Kurumu, Avrupa Birliği, vb. ) hak arama yollarımızı kullanırız; TTAŞ ise kendi bildiği yolda ilerler.
Konu ile ilgili olarak, bugün tekrar Sayın Ekinalan ile görüştüm. Sektör ile TTAŞ arasında, kesintisiz ve olumlu/olumsuz sonucun kesinleşmesine kadar sürecek bir tam yetkililer arası görüşme sürecinin, önümüzdeki hafta başlatılıp sonuçlandırılması hususunda görüş birliğine vardık. Kanımca bu işlem, Çarşamba ( 28 Temmuz 2004 ) akşamına kadar sonuçlanabilir. ( Ben 29-30 Temmuz 2004 de Avrupa Konseyi temasları için Brüksel’ de olacağım ).
Sürecle ilgili tavsiyelerinizi bekliyoruz.
Durumu bilgilerinize sunarım.
Saygılarımla.
TELKODER Yön. Krl. Bşk.
Yusuf Ata ARIAK