Telefon hizmetlerinde uzun zamandır tartışılan bir konu, şehiriçi telefon hizmetlerinin, alternatif telekom firmalarına açılmamış oluşuydu. Bugün bir toplantı sırasında alınan bilgiye göre, sabit telefon hizmetleri lisansları için, Telekomünikasyon Kurumu’ndan 28 haziran 2007 tarihinde kurul kararı çıkmış durumda.
Bugün İstanbul’da Tüketiciler Derneği (TÜDER) tarafından düzenlenen bir toplantı vardı (Bkz : ADSL Tarifesi Bu Hafta çıkabilir). Özellikle TTnet’in “Yaz Fırtınası” ADSL kampanyasının Rekabet Kurumu tarafından durdurulması sonrası tüketicilerin durumunu, konunun tarafları arasında tartışmaya açan bu toplantı sırasında, “sabit telefon lisansı” kararının Telekomünikasyon Kurumu kurulundan 28 haziran 2007 tarihinde çıkmış olduğunu öğrendik.
Başlığımız bu nedenle “ÇIKMIŞ” şeklinde. Çünkü bugün pek çok gazetenin yayınladığının aksine, karar bugün verilmiş değil, 28 haziran 2007 tarihli Kurul Toplantısından çıkmış, ama çıktığı bilgisi bugün bahsettiğim toplantı sırasında duyuldu. Aradan geçen 1 aylık süreye karşın, Telekomünikasyon Kurumu sayfalarına bir göz atarsanız, bu kararın henüz o sayfalarda yer almadığını da göreceksiniz.
Aslında haziran başında bir takım günlük gazetelerde sabit telekomünikasyon lisansı çıktı başlıklı haberler yayınlanmış ama Telekomünikasyon Kurumu bu konuda bir açıklama yapmış ve bilgi vermemeyi seçmişti (Bkz : TK STH Lisansı Konusunda Açıklama Yaptı).
Sabit Telefon Hizmetleri Lisansının Anlamı Nedir?
Telekomünikasyon Kurumu sabit telefon lisansını şu şekilde tanımlıyor;
İşletmeciler tarafından şehir içi telefon hizmetleri, ankesörlü telefon hizmetleri ve katma değerli telefon hizmetleri gibi telefon hizmeti kapsamında yer alan çeşitli hizmetlerin kullanıcılara sunulabilmesi ve işletmeciler tarafından abonelere numara tahsis edilebilmesi de dahil olmak üzere, çeşitli iş modellerinin mevzuata uygun olarak işletmecilerce uygulanabilmesi ve gerek görülmesi halinde sabit hatlar üzerinden sunulabilecek her türlü telekomünikasyon hizmetinin tek bir yetkilendirme kapsamında verilebilir olmasını teminen “Sabit Telekomünikasyon Hizmeti (STH) İşletmeciliği” denilir.
Sabit Telekomünikasyon Hizmeteri İşletmeciliği’ne lisans verilme çalışmaları yapıldığını ilk kez 2006 yılında duyurmuştuk (Bkz : STH Lisansı Geliyor).
Alternatif telekom şirketleri 2004 yılında, servis vermeye yönelik lisanslarını almaya başladılar ama bu lisanslar 3 yıldan bu yana halen sadece uzun mesafe yani şehirlerarası ve milletlerarası telefon hizmetlerinde geçerli. Şehiriçi telefon hizmetini ise sadece Türk Telekom verebiliyor.
Bu konu yıllardır konuşuluyordu ama özellikle Türk Telekom’un bu yılın başında “tarife dengeleme” başlığı ile ortaya koyduğu yeni tarifesinde uzun mesafe hizmetlere indirim, şehiriçine zam geldiğinde tartışılmaya daha fazla başlandı. Nitekim, Telkoder tarifeyi bu nedenle yani şehiriçi hizmetler kendilerine açık olmadığı için sürekli olarak “rekabete aykırı” olarak değerlendiriyordu.
Uzun Mesafe hizmeti veren (UMTH) alternatif telekomcular halen, kendi altyapıları olmadığı ve bu yıla kadar da YAPA (yerel ağın paylaşıma açılması) ve Altyapı lisansları açılmadığı için, ancak yurtdışındaki trafik operatörlerinin, çok küçük, sıfır ve hatta eksi marjlarla getirdikleri trafiği Türkiye’de sonlandırıyorlar (termination). Bir miktar daha iyi marjların yakalanabildiği Türkiye’den yurtdışına doğru (origination) trafikleri ise ancak kurumsal yani büyük hacimli telefon görüşmeleri yapan şirketlerin müşteri olması durumunda yakalayabiliyorlar.
Düşük marjlı terminasyon ve biraz daha iyi ama sayısı az (toplam 300.000 firma gibi düşünülebilir) orijinasyon müşterisi, alternatif telekomcuları 3 yıldır bunalım durumunda tuttu. Türk Telekom’un yeni tarifesine de bu nedenle karşı çıkıyorlardı.
Sabit telefon hizmetleri lisansı ise, yurtdışı, şehirlerarası ve şehiriçi dahil tüm telefon hizmetlerine yönelik, yani cep telefonu olmayan hizmetleri kapsıyor. Böylece şehiriçi de alternatif telekomculara açılmış oluyor.
STH Lisansında Bundan Sonraki Süreç
Kurulun aldığı kararın Başbakanlığa gönderildiği ve Bakanlar Kurulu’na sunulacağı öğrenildi. Bakanlar Kurulu’ndan onay çıktıktan sonra ise Resmi Gazete’de yayınlanacak ve yürürlülüğe girecek. Bu işlemlerin Kurul kararını takiben 3 ay içinde tamamlanabileceği bildirildi.
Ancak ondan sonra da yönetmeliklerin hazırlanması, Numaralandırma gibi konuların gündeme gelmesi söz konusu.
Telekomünikasyon Kurumu, sabit telefon hizmetlerinde, daha önce UMTH işletmecilerine verilen “A” tipi lisans düzeyinde lisanslama yapacak. Lisans başvurusu için bir kısıtlama yok. Lisans bedelllerinin 400.000 YTL olması bekleniyor.