Özelleştirmenin dayanılmaz cazibeli yıllarında kamu, bizim trencileri, inceleme yapsınlar diye yurtdışına gönderir. Maksat, özelleşirse TCDD’nin ne olacağı netleşsin.
Ekip yurda dönünce raporunda şu tespiti yapar: “ABD’de devlet demiryolları, özel sektöre ait.”
Devletle demiryolunu bütünleştirmiş bir kültürde özel sektör kavramı oluşmadığından bu geziler raporlar işe yaramadı zaten.
Devletle bütünleştirilmiş bir diğer algımız, telefonla ilgili. TCDD olamadı ama Türk Telekom özelleştirildi. İletişim tekeli, 2 yılı aşkın süredir “sözde” yok ve dileyen herkes, lisans almak şartıyla bu işi yapabilir.
Yapabilir dediğime bakmayın; sözün gelişi o. Misal 45 firma lisans almış ama bugün 19’u yaşıyor ve yapabildikleri ciro, pazarın % 3’ü civarında. Zira tekel, fiilen kalkmış değil. Sadece “devlet tekeli özel sektör tekeline dönüştü.
Şeref Oğuz
seref@oguz.net
TELKODER (Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği), diğer gelişmiş ülkelerde alternatif operatörlerin pazar payının %2550’lere tırmandığını belirlemiş.
Yönetim Kurulu Başkanı Yusuf Ata Arıak bu durumu şöyle izah ediyor: “Sabit telekom piyasasının üçte ikisi hala rekabete kapalı.”
Dünyanın en karlı operatörleri listesinde % 53.7 ile lider olan Türk Telekom’un, Özal’ın “Sayısal Devrim” inden bu yana 11’inci sıradan 20’nci sıraya gerilemesi, “yüksek karına karşılık yatırım yapmaması ve teknolojiyi boşlamasından” kaynaklanıyor. Oysa sahibi kim olursa olsun, Türkiye’nin adam gibi bir telekom sektörüne ihtiyacı var.
Zira rekabetin yeni boyutu, herkesin bilgiye erişiminden, iletişimin kaliteli, ucuz ve kesintisiz olmasından geçiyor.
“Devlet Demiryolları özel sektörünmüş” anlayışına gelirsek; Türk Telekom’un artık özelleştiği ve “sektördeki diğer operatörler gibi” algılanması gerekirken, kamu kurumları, iletişim hizmetini, ihalesiz olarak Türk Telekom’dan alıyor.
Türkiye’de artık bir tekel olmadığı, özel sektör iletişim firmalarının bulunduğu ve alternatif operatör seçeneklerinin varlığı hesaba katılmaksızın…
Devlet İhale Kanunu, tek kaynaktan hizmet alımını, “özel şartlar dışında” suç sayıyor. Hal böyle iken Türk Telekom dışında hizmet alımı, itirazlara ve yargı başvurularına rağmen, mümkün olamıyor.