Dün gece Ankara Hilton’da düzenlenen bir törenle, kablo operatörlerinden 3 tanesine lisansları verildi. Sektörün büyük heyecanla beklediği lisansların verilmesi sırasındaki törende Türksat Genel Müdürü Dr.Osman Dur, lisans alan firmalara sözleşme fesihi uygulayabileceklerini söylerken, onları açılacak olan ihaleye davet ettiğini belirtti.
Kablo sektöründe yıllardan bu yana beklenen lisanslar dün gece Telekomünikasyon Kurumu tarafından verilmeye başlandı. İlk etapta başvurularını tamamlayan 3 firma yani Kablonet, Ultra Kablo ve İnteraktif lisanslarını aldı. Kablo firmalarının 4.cüsü olan Topaz’ın da yakında lisans almak için başvurması bekleniyor.
Telekomünikasyon Kurumu Başkanı Tayfun Acerer ve Türksat Genel Müdürü Dr.Osman Dur’un da hazır bulunduğu ve konuşma yaptıkları törende, bir yandan yıllardan bu yana beklenen lisansların veriliyor olmasının yarattığı heyecan ama diğer yanda soru işaretleri var.
Soru işaretlerini yaratan ise Türksat Genel Müdürü Osman Dur’un, lisans alan firmaların mevcut şebekelerini Türksat’a bırakıp, bundan sonrasında kendi şebekelerini kurmaya girişeceklerine şeklindeki açıklaması oldu.
Törene katılan özel kablo sektörü firmalarının temsilcileri Dr.Dur’un açıklamasını Türk Telekom ile (daha sonra Türksat’a devredilen) yaptıkları sözleşmeye dayanarak farklı yorumluyorlar. Buna göre firmaların gelir ortaklığı için 1997 yılında imzaladıkları ve 10 yıl süreli olan anlaşmada, dikkati çeken 3 nokta var;
Gelir ortaklığı modeli ile çalışan firmalar eğer 10 yıl sonunda devam etmeyecek olurlarsa, şebekelerini 1 $ karşılığında Türksat’a devredecekler,
Sözleşme bitmeden yani 10 yıldan önce 2 taraftan birisi sözleşmeyi fesh etmeyi düşünürse, haklılık durumuna göre Türksat şirketin yaptığı harcamaları ya da süre bitimine kadar kazanacağı tahmin edilen gelire yönelik bir ödemeyi karşılıyor
Ama sözleşme süresi içinde, lisans alınması söz konusu olursa, ruhsat alınan bölgelerde sözleşme sona eriyor ve Türksat ile firma arasında bir hesap kapatma işlemi (Sözleşmenin 25.maddesi) yapılıyor.
Şimdi firmalar bu 25.maddeye dayanarak, Türksat ile hesap kapatmaya oturacaklarını ve bunun sonucunda kendi şebekelerini alarak, yollarına bağımsız bir firma olarak devam edeceklerini düşünüyorlar.
Oysa Türksat Genel Müdürü Dr.Osman Dur konuyu farklı açıdan yorumluyor. Lisans alan firmalara “fesih” yollayacaklarını bildiren Dr.Dur, Oger Telekom’un Türk Telekom’un % 55’ini alması sırasında olduğpu gibi, altyapının devlete ait olduğunu ve verilemeyeceğini, ancak açacakları ihaleye katılan firmaların bu altyapıyı kullanabileceklerini belirtiyor.
Dr.Dur Turk.internet.com’a yaptığı açıklamada, “25.madde böyle demiyor. Ruhsat alan hesap kapatma yapar ve gider kendi altyapısını kurar. Bir nevi yap-işlet-devret mantığıyla çalıştılar. Şimdi altyapı devletindir ve ihale ile kullanım hakkı verilecektir. Lisans alan firmalar kendi şebekelerini bundan sonra oluşturacaklar” dedi.
Aldığımız bilgiye göre, danışmanları Türk Telekom’dan ayrılma döneminde, kablo tarafının ayrı bir varlık olarak özelleştirilmesini tavsiye etmişler. Bu nedenle Dr.Osman Dur’a, devletin Türksat’ın kablo tarafını özelleştirmeyi düşünüp düşünmediğini sorduk. Dr.Dur “Şu andaki kablo altyapısı % 100 devletindir. Zamanı geldiğinde özelleşecektir. Bugünden bir rakam söylemek spekülatif olur” sözleriyle doğruladı.
Öte yandan törene katılan Ultra TV Genel Müdürü Tanju Erkoç, KabloNet Genel Müdürü Serdar Aktan ve İnteraktif Genel Müdürü Hakan İzgiey’de Türksat ile hem rekabet hem işbirliği içinde olacaklarını ve yeni dönemde abonelerine daha çok olanak sunacaklarını söyledi.
Kablo firmalarının üst yöneticilerinin genel görüşü ise bu durumun Türkiye’de ilk defa yaşanmadığı Kablo TV firmalarının bugün geçmekte olduğu yolun, 8 sene önce lisans alan GSM firmalarının (Turkcell ve Telsim’in) geçmiş olduğu yolun aynısı olduğu şeklinde. Yöneticiler;
Kablo TV firmaları 1997 yılından beri her türlü yatırm ve bakım işlemlerini yürütmüşler, bu konudaki tüm harcamaları yapmışlardır. Türksat bu sure içerisinde hiçbir yatırım ve bakım giderine katılmamıştır, buna rağmen, tekel olması nedeniyle sadece abone kayıtlarını tutmuş, ücret tarifesini tespit etmiş ve faturaların tanzimi ve tahsilatı yapmıştır. 24 Nisan 2006 tarihinde lisans alan Kablo TV firmaları aynen GSM (Turkcell ve Telsim) uygulamasında olduğu gibi sözleşme gereği Türksat ile hesap kapatma işlemlerini yaparak her türlü yetki ve sorumluluğu kendi üzerlerine alacaklardır, abone kayıtlarını, faturaların tanzimini ve fatura tahsilatını yapacaklardır. Özel kablo firmaları abonelerin bugüne kadar çektikleri hertürlü sıkıntıya da son vereceklerdir.
şeklinde konuşuyorlar. Telkoder Genel Başkanı Yusuf Ata Arıak ise, konuyla ilgili açık olmayan ve tartışılacak bir husus bulunmadığını, kablo TV firmalarının yaptıkları gelir paylaşımı sözleşmesinin aynen GSM ya da uydu sektöründeki sözleşmeler gibi olduğunu ve zamanı geldiğinde lisansla kendi başına çalışır hale gelmesinin normal olduğunu söyledi.
Kablo firmalarına lisans verilmesi önemli bir adım. Bu bir anlamda tüketicinin yeni olanaklara kavuşması anlamına geliyor. Nitekim toplantıda sunum yapan Ultra TV Genel Müdürü Tanju Erkoç da bu konuya dikkat çeken bir sunum yaptı. Yeni dönemde kullanıcılarına triple-play (görüntü – ses ve internet) sunma olanaklarının artacağına dikkati çeken Erkoç, yeni bir dönemi müjdeliyor ama anlaşılan kablo sektöründeki bu tartışmalar kullanıcıları bir müddet daha bekletecek ya da üzecek.
