ADSL Serbest Rekabeti Bekliyor

Türk Telekom’dan (TT) kiraladıkları hatlarla (yeniden satış modeli) ADSL hizmeti vermeye çalışan alternatif telekom operatörleri ve ISS’ler, pazarda serbest bir rekabet olmadığı konusunda şikayetçi. TELKODER, yerel ağın paylaşımı konusundaki düzenlemelere TT’nin uymadığından yakınırken, Telekomünikasyon Kurumu (TK) da, şirketlerin bu konudaki şikayetleri kendilerine aktarmadığını belirtiyor. TK’dan alınan bilgilere göre şu an ADSL alanında TTNet’in pazar payı yüzde 97, yeniden satışla verilen hizmetlerin payı yüzde 2.1 ve kablo ile verilen ADSL hizmetlerinin payı ise yüzde 0.9.
TK’nın yerel ağa erişim konusunda yaptığı düzenlemenin yürürlüğe girmesinin üzerinden iki yıl geçtiğini belirten Serbest Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELKODER) Genel Sekreteri Rıdvan Uğurlu, bu süre içinde düzenlemenin uygulamaya geçirilemediğini ve serbestleşmede Türkiye’nin zaman kaybettiğini savundu. Yerel ağa erişimle ADSL hizmetinin verilmesini ideal çözüm olarak gördüklerini ifade eden Uğurlu, geçen zamanın TT ve TTNet’in işine yaradığını, TTNet abone sayısının gün geçtikçe arttığını dile getirdi.
“Uygulama başlasa bile hizmet alınabilecek Türk Telekom santral sayısı ilk yıl oldukça kısıtlı sayıda olacaktır” diyen Uğurlu, öncelikle “veri akış erişimi” yönteminin uygulanmasının sağlanmasını istedi. TT ve TTnet’i fiili tekel olarak tanımlayan Uğurlu, “Her iki yöntem için de zaman çok önemlidir. Zaten serbestleşme açısından çok geciktiğimiz bu alanda daha fazla gecikmeye izin verilmemelidir. Bu durum, piyasaya yeni girecek işletmecilerin rekabet şansını azaltmaktadır” şeklinde konuştu.
“ADSL’de pazar payımız sıfır”
ADSL alanında, işletmecilerin pazar payından söz etmenin mümkün olmadığını ifade eden Uğurlu, veri akış erişimi yöntemi kullanılarak abone yapılmış bir tek kullanıcı ve yerel ağa açılmış bir tek yerel ağ abone telinin bulunmadığını kaydetti. Uğurlu şöyle konuştu: “Üyelerimiz yeniden satış yöntemini kullanarak münferit kampanyalar yapmış, bir miktar ADSL hattı satışı yapmış olmakla birlikte, bu alanda bir pazar payından söz etmek doğru olmayacaktır. Aslında hiçbir işletmecinin alabildiği bir pay yoktur.”
Kotalı erişim tarifesi yok
Veri akışı erişimi ile ilgili onaylı bir tarife olmasına karşın, bu tarifenin Türk Telekom tarafından uygulanmadığı görüşünü değerlendiren Uğurlu, veri akış erişiminin uygulanamamasının nedenini onaylı tarifenin uygulanmaması yerine, bu onaylı tarifenin içerisinde kotalı erişim tarifesinin bulunmaması şeklinde yorumlamanın daha doğru olacağını savundu. Veri akış erişiminin uygulanmasında kotalı fiyat bulunmamasının yanı sıra, trafik teslim nokta sayısı, hizmet kalitesinin sağlanması gibi sorunların da bulunduğuna dikkat çeken Uğurlu, “Telekomünikasyon Kurumu, Veri Akış Erişimi Hizmet Seviyesi Taahhüdü’nün sağlanması konusunda bir çalışma yürütmektedir. Bu çalışma henüz yayınlanarak yürürlüğe girmemiştir. Sonuç olarak bu gün veri akış erişimi yöntemi kullanılarak abone yapılmış kullanıcı bulunmamaktadır” dedi. ISS’lerin ADSL satış sürecinde Türk Telekom’un yeniden satış modelini uyguladığını, bu modelle ADSL satışına girişen az sayıdaki ISS’nin özellikle port tahsis yöntemleri ve aktivasyon süreçlerindeki aksaklıklar yaşandığını, dolayısıyla hedefledikleri satış seviyelerine ulaşamadıklarını kaydeden Uğurlu, yeniden satış yönteminin, işletmeciler tarafından tercih edilmeyen bir yöntem olduğunu söyledi. Yöntemin, son dönemlerde yaygınlık kazanan “yatırım merdiveni” kavramının ilk basamağını oluşturduğunu aktaran Uğurlu, kavramın, piyasaya yeni giren hizmet sağlayıcı işletmecilerin, kazanç sağladıkça yatırımlarını arttırması esasına dayandığını, AB ülkelerinde piyasaya girişlerin sağlanmasının en önemli aracı olarak görüldüğünü dile getirdi.
“Şikayetler bize iletilmiyor”
Alternatif operatör ve ISS’lerin, karşılaştıkları aksaklıkları yazılı ve sözlü basınla paylaşmalarının yanı sıra Telekomünikasyon Kurumu’na (TK) ilgili mevzuat çerçevesinde başvurmaları gerektiğini belirten TK Başkan Yardımcısı Ertuğrul Karaçuha, “Başvurmaları halinde, kurumumuzun mevzuatın kendisine verdiği yetkiler kapsamında söz konusu şikâyetleri değerlendirmek kolaylaşacaktır” dedi.
Yeniden satış yönteminde karşılaşılan herhangi bir sıkıntıya ilişkin bugüne kadar TK’ya yapılmış bir bilgilendirme veya başvurunun olmadığını ifade eden Karaçuha, “Veri akış erişimine ilişkin olarak bir ISS tarafından kurumumuza yapılan uzlaştırma başvurusu neticesinde kurumumuzun mevzuatın kendisine verdiği yetki çerçevesinde karar alınmış ve bu süreçte modeldeki port tahsis yöntemleri ve aktivasyon süreçlerine ilişkin müdahalemiz söz konusu olmuştur” şeklinde konuştu.
Diğer yandan Karaçuha, yeniden satış modelinin ADSL hizmetlerinde rekabet ortamının oluşumunda tamamlayıcı bir unsur olarak varlığını yadsımamak gerektiğini söyledi. Karaçuha, işletmecilerin, veri akış erişimi ve yerel ağa erişim gibi yöntemlerin etkin olmadığı santrallara bağlı abonelere yeniden satış yöntemi ile hizmet sunulabileceğini ifade etti. Karaçuha, işletmelerin büyük ölçeklere ulaştıkları santrallarda yatırım merdiveninin bir üst basamağını oluşturan yerel ağa erişim yöntemlerini tercih edebileceğini kaydetti.
Veri akış erişimi modelinin, yeniden satış modeline oranla daha çok yatırım gerektirdiğini belirten Karaçuha,“Veri akış erişimi modeli, piyasaya etkin girişlerin gerçekleşmesi halinde kısa vadede rekabetçi bir piyasa oluşumunu sağlayabilecek bir yöntemdir” dedi. Veri akışı erişimi ile ilgili onaylı bir tarife olmasına karşın, bu tarifenin Türk Telekom tarafından uygulanmadığına dair görüşleri değerlendiren Karaçuha, bu sorunların Telekomünikasyon Kurumu’na iletilmeleri gerektiğini, kurum tarafından onaylanan bir tarifenin Türk Telekom tarafından uygulanmaması durumunda söz konusu tarifeleri Türk Telekom’un uygulaması yönünde gerekli tedbirleri alacaklarını söyledi. Karaçuha, “Türk Telekom söz konusu teklifleri kurumumuza sunacaktır. Bu çerçevede yeniden satış ve veri akış erişimi yöntemlerinin etkin olarak kullanılabilmesine ilişkin gerekli düzenlemeler yapılacak ve uygulama süreci takip edilecektir” dedi.