Sayın okuyucularımız, yukarıdaki başlığı görünce, konuyu yakından bilenlerin nihayet bu çok önemli konuyu birileri dile getiriyor, konu hakkında fazla bilgisi olmayanların ise acaba bu arabağlantı nedir, ne gibi bir önem taşıyor diye düşündüklerini tahmin ediyorum.
Bir önceki “İşletmecileri Bekleyen Sorunlar” başlıklı yazımda bu konuya kısaca değinmiştim. Bu yazımda arabağlantı konusunu biraz daha açmaya çalışacağım.
Henüz Telekomünikasyon Kurumu UMTH Uzak Mesafe Telefon Hizmeti konusunda lisansları vermeye başlamadı, ancak bu lisanslar şu veya bu şekilde verilmeye başlanacak. UMTH konusunda işletmecilik yapmak isteyenler ise lisanslarını aldıktan sonra fizibilitelerini alt üst edebilecek bir ortam ile karşılaşabilirler. Zira Telekomünikasyon Kurumu bu günlerde “Standart Arabağlantı Referans Ücretlerinin Tesbiti” çalışmalarını bitirmek üzere. Bu çalışma sonucunda ortaya çıkacak olan rakamsal değerler, yeni Telefon İşletmecilerini iş yapamaz duruma getirebilir.
Türk Telekom’un Turkcell, Telsim ve Globalstar gibi işletmeciler ile 2003 yılında imzalamış olduğu mevcut arabağlantı sözleşmelerinde aşağıdaki değerler yer almaktadır;
TTAŞ’den GSM’e giden trafik için 210.000 TL/Dk (vergi hariçtir)
GSM’den TTAŞ’ye giden trafik için Alan İçi 50.000 TL/Dk, Alan dışı 70.000 TL/Dk (vergi hariçtir)
GSM’den TTAŞ üzerinden Uluslararasına giden trafik için TTAŞ tarifesinin %70’i
Uluslararasından gelen TTAŞ üzerinden GSM’e giden trafik için net gelirin %45’i
Türk Telekom geçerli abone tarifeleri ise şöyledir;
Lokal (İl içi) : 72.000 TL/Dk KDV dahil (61.000 TL/Dk KDV hariç)
İllerarası : 288.000 TL/Dk KDV dahil (244.000 TL/Dk KDV hariç)
Bu değerleri verdikten sonra yeni B veya C tipi lisans almış Telefon İşletmecilerinin sisteminin nasıl çalışacağına aşağıdaki basit örnek ile bakalım. Diyelim ki bu işletmecinin İstanbul ve Ankara’da iki pop noktası olsun ve İstanbul içindeki bir abone, yeni işletmeci üzerinden Ankara’da ki bir başka aboneyi arıyor olsun. Bu durumda çağrının izleyeceği yol kabaca şöyle oluşuyor.
1 İstanbul’da ki arayan abone
2 İstanbul Türk Telekom telefon santralı
3 Yeni işletmecinin İstanbul’da ki POP’u
4 Yeni işletmecinin Ankara’da ki POP’u
5 Ankara’da ki Türk Telekom santralı
6 Ankara’da ki aranan abone
Bu durumda, GSM işletmecileri ile Türk Telekom arasındaki arabağlantı ücretlerine göre, yeni işletmeci 1-2 ve 5-6 arasındaki ücretleri olan net 100.000 TL/Dk yı Türk telekom’a ödemek durumunda kalacaktır. İstanbul dışındaki bir abonenin Ankara dışındaki bir aboneyi araması durumunda ise 140.000 TL/Dk yı Türk Telekom’a ödemek durumunda kalacaktır. Aynı şekilde İstanbul’da ki bir abonenin yurt dışını araması durumunda yeni işletmeci 1-2 arasını Türk Telekom’a, 5-6 arasını yurt dışındaki işletmeciye ödemek durumunda kalacaktır.
Şimdi diyebilirsiniz ki, ne var bunda yeni işletmeci Türk Telekom’un fiyatlarına göre yine de para kazanabilir. Ancak ülkemizde alternatif altyapılar henüz oluşmadığı/oluşamadığı için, yeni işletmeci 2-3, 3-4 ve 4-5 arasındaki iletişimi yine Türk Telekom’un altyapısı kullanarak sağlamak ve Türk Telekom’a ücret ödenmek durumundadır. Görüldüğü gibi Türk Telekom, yeni işletmecinin tüm iletişim bileşenlerini ve maliyetlerini kontrol eder durumdadır. Bu konunun ileride Rekabet Kurumu’nu oldukça meşgul edeceğini tahmin ediyorum.
Ayrıca Standart Arabağlantı Referans Ücretleri Tesbit edilirken, mevcut GSM işletmecileri ile UMTH işletmecilerinin arasındaki farkları da dikkate almak gerekmektedir. Nedir bunlar;
GSM yeni ve sabit telefondan farklı bir servistir, bu yeni servisin fiyatlandırması çok farklı ve sabit telefona göre oldukça yüksektir. Halbuki UMTH yeni bir servis değildir ve Türk Telekom’un belirlediği tarifelerin üzerinde olması mümkün değildir.
GSM şebekeleri yatırımlarını büyük ölçüde tamamlamış ve kar etme noktasına gelmiştir. Halbuki UMTH işletmecileri yatırımlarına yeni başlayacaklardır.
GSM şebekesi ve Türk Telekom şebekesi arasındaki trafik iki yönlü olarak akmaktadır, yani bu işletmeciler arasındaki nakit akışı iki yönlüdür. Halbuki UMTH işletmecisi ile Türk Telekom arasındaki nakit akışı UMTH işletmecisinden Türk Telekom’a doğru tek yönlüdür.
Telekomünikasyon Kurumu’nun, “Standart Arabağlantı Referans Ücretleri” ni belirlemesi sırasında, yukarıdaki gerekçeleri ve yeni UMTH işletmeci adaylarının da mutlaka görüşlerini alarak, arabağlantı ücretlerinin daha düşük tesbit edilmesini sağlaması gerekmektedir.
* Rıdvan Uğurlu – Telkoder Genel Sekreteridir.
