Yusuf Ata Arıak : “Türkiye, Hükümet’çe hedef alındığı üzere, 10 yıl içinde, Dünya’daki ilk 10 ekonomi içine girecekse, telekomünikasyon sektöründe ilk 9’a girmek zorundadır. 14 Milyon haneye fiberle ulaşılacaksa, bunun zor olan uygulamasını başarıyla tamamlamalıdır. ”
Söyleşinin İlk bölümünü Arıak : ‘Her Eve, Herkese Çok Hızlı İnternet’ ile Geleceğe Yapmamız Gereken Yatırımı Konuştuk – 1 ve ikinci bölümünü Arıak : ‘Ülkemizde Fiber Erişim Yaygınlık Oranı % 3’ün Altında – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.
turk.internet.com : Toplantıdan nasıl bir yarar elde edildi? Ülkemizin bugün fiber konusunda geldigi yerden Telkoder olarak memnun musunuz?
Yusuf Ata Arıak : Türkiye, Hükümet’çe hedef alındığı üzere, 10 yıl içinde, Dünya’daki ilk 10 ekonomi içine girecekse, telekomünikasyon sektöründe ilk 9’a girmek zorundadır. 14 Milyon haneye fiberle ulaşılacaksa, bunun zor olan uygulamasını başarıyla tamamlamalıdır.
Böylesine önemli olan bu konuda ileri adımlar atılmadan ve kararlar alınmadan önce, konunun etraflıca tartışılması gerekiyor. Başarı; siyasi iradenin yanısıra, önce sektörümüzün, yatırımcı ve işletmecilerin ve sonra tüm vatandaşların konunun önemini anlamasına ve ortak bir hedefte buluşmasına bağlıdır. Biz bu toplantıyı, toplumun ilgili tüm taraflarının ortak bilgilenmesi ve ortak amaca yönelmesi için bir adım olarak düzenledik.
Sayın Bakanın toplantıda söylediği aşağıdaki sözler bu amacımızın gerçekleşmesi yolunda önemli bir adım attığımızı ve siyasi iradenin konuyu sahiplendiğini gösteriyor.
Sn. Bakan Binali Yıldırım’ın şu ifadesi önemli; “Bir hizmette kalitenin artması, hizmete erişimin kolaylaşması, ekonomik hale gelmesi mutlaka rekabetle gerçekleşir.”
Bakan Bey, Altyapı/Hizmet ayırımının önemini vurguladı ve altyapıların mutlaka paylaşılması gerektiğini aşağıdaki sözleri ile ifade etti;
“Şebekelerde ana güzergâhlardan tali güzergâhlara gittiğimiz zaman trafik sıkışıklığı yaşarız. Trafik sıkışınca ne olur, hız düşer. Hız düşünce ne olur, kalite bozulur. Vatandaş memnuniyeti azalır. “
“Gelişim artmaya devam ediyor. Ama ileride artık bu, altyapıdan bağımsız hale gelecek. Mobili, sabiti, hepsi birbirine karışacak. Onun için burada yarışmayı değil, paylaşmayı esas almamız lazım. Paylaşacağız, imkânlarımızı, altyapımızı paylaşacağız. Amaç altyapıya sahip olmak olmamalı. Altyapı araçtır. Asıl olan trafiktir. Üzerindeki hizmettir. Yolun tabii ki bir bedeli olacak. Ama yol tek başına bir ticaret değildir ;yol,ticaretin, trafiğin gelişmesi için önemli bir araçtır.”
Bakan Bey, altyapı tesis edilmesinde yerel yönetimler ile yaşanan sorunları ve çözümünü aşağıdaki gibi ifade etti;
“İster köyde olsun, ister belde’de olsun, ister şehir merkezinde olsun, bu(yani geçiş hakkı), Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar dâhilinde yapılacaktır ve her bir yerel yönetimin firmalarla muhatap olup onlarla iş yapması fevkalade zaman kayıplarına, maliyet artışına da sebep oluyor. Bunun önüne geçeceğiz.”
Bakan Bey, fiber altyapısını kimin kuracağının önemli olmadığını, önemli olanın bu altyapıyı herkesin kullanabilmesi olduğunu tekrar vurguladı;
“Ondan sonra bu işi kim yapacak kavgası başlıyor tabii ki. Sen mi yapacaksın, ben mi yapacağım , o mu yapacak? Bence o tarafı çok önemli değil. O muhabbete girdiğiniz zaman iş ortada kalır. Önemli olan bunun yapılmasıdır. Nasıl yapılacağı ,bana göre kimin yapacağı çok önemli değildir. Ama yapıldıktan sonra bunların kullanımına imkân sağlamak(gerekir), herkes kullanabilmeli. O imkânı, o garantiyi getirdikten sonra, burada bu işi kimin yapacağı çok da önemli olmuyor.”
Bakan Bey, BTK’ya aşağıdaki sözleri ile doğrultu verdi;
“Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu her zaman bir düzenleyici kurum olmanın ötesinde sektörün sağlıklı gelişmesi, büyümesi için kamu ile (özel) sektör arasında bir köprü vazifesi olmuştur ve her zaman sorunları resmi bir düzlemde değil karşılıklı konuşarak görüşerek makul çözümler üreterek giderme yolunu tercih etmiştir. Bu da herhalde bize has bir olgudur. Bu, düzenleyici kurumlar için bence olması gereken bir yöntemdir. Bu bakımdan BTK’nın bu yöndeki gayretlerini de, 2023 hedeflerimizi dikkate alarak yeniden gözden geçireceğini ümit ediyorum.”
turk.internet.com : Bu toplantılar devam edecek mi?
Yusuf Ata Arıak : Bakan Bey, altyapı/hizmet ayırımının sağlanması gerektiğini ve altyapıların kim tarafından kurulursa kurulsun, mutlaka paylaşılması gerektiğini açık ve net bir biçimde ifade etti. Altyapıyı kimin kuracağı konusunda ise net bir açıklaması olmadı. Fiber altyapıların ülke çapında ve hızla tesis edilmesi için finansal kaynak oluşturulması, uygulanabilecek devlet teşvik ve destekleri konusuna ise değinmedi. Bu ifadelerden fiber altyapıların tesis edilmesi konusunda ülke yatırım modelinin henüz belirlenmemiş olduğu veya bazı işletmecilerin yatırım yapma konusunda garanti vermiş olduğu sonucu çıkarılabilir.
Ülkemiz için çok büyük önem taşıyan fiber altyapıların ülke çapında ve hızla tesis edilmesi için gerek oldukça Bakanlık, BTK, Rekabet Kurumu ve işletmeciler ile toplantılar devam edecek.
Telkoder olarak bizim önceliklerimizi ve çözüm önerilerimizi tekrar hatırlatmakta yarar var;
Mevcut milli yeraltı kablo kanallarını, herkesin bedeli karşılığı kullanabilmesi veya mevcut yeraltı kablo kanallarına döşenecek fiberlerden, isteyen işletmecilerin bedeli karşılığı faydalanmasının sağlanması.
Böylece herkesin her yeri kazmasının yerine, kazılmışı herkesin kullanması ile büyük bir fiberleşme hızı kazanılabilir.
Geçiş Hakkı’nın önündeki engellerin kaldırılması. Belediyelerin ve diğer kamu kuruluşlarının, fiber yatırımlarının kendi kentlerinin geleceğine yatırım olduğunu görmeleri.
Altın yumurtlayacak tavuğu, kesip yemek doğru değildir.
Altyapı sahipliğini, işletmeciliğin tek kârlı alanı olmaktan çıkarmak. Altyapıya sahip olanın, diğer işletmecileri engellemeden kazanmasının yolunu açmak. Diğerlerine de adilce yarışma ve kazanma yolunu açmak.
Artık altyapı ile hizmeti ayırma zamanıdır. Pazarı büyütmek için farklı hizmetler sunabilmek gerekir.
Bu da katma değerli hizmetler veren yeni işletmecilerin önünü açmaktan geçiyor.
Artık düzenlemeleri fiilen uygulama zamanıdır.