Bilgi Üniversitesi ile Ulaştırma Bakanlığı arasında 21 eylül tarihinde e-devlet ve Bilgi Toplumu ana başlığı ile hukuksal konulara yönelik bir protokol imzalandı. Protokolü Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım ile Bilgi Üniversitesi adına Rektör Prof.Dr.Aydın Uğur imzaladılar.
Protokolün e-Devlet ve Bilgi Toplumu, kapsamında; e-İmza ve Dijital Arşivleme ve Yeni Nesil Genişbant, kablolu kablosuz İletişim Sistemleri, Geniş Bant Altyapısında Katma Değerli Telekomünikasyon Hizmetleri ve Bunlara Bağlı İçerik Hizmetleri (Yakınsama), Avrupa Birliği Elektronik Haberleşme Düzenleme Çerçevesi, İnternet Kurulu Yeniden Yapılandırma ve Kurumsal Yönetişim, Evrensel Hizmet Regülasyon politikaları gibi ana başlıklardan oluşan konularda hukuksal işbirliğini kapsadığı açıklandı.
Bu protokol kapsamında, İstanbul Bilgi Üniversitesi, Bilişim Teknolojisi Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi tarafından, Ulaştırma Bakanlığına verilecek danışmanlık hizmetlerinden ve bunların kullanımından dolayı herhangi bir ücret ödemesi yapılmayacağı da belirtildi.
Konuyla ilgili detay ise şu şekilde verildi;
İŞBİRLİĞİ ÇERÇEVESİ
1. e-İmza ve Dijital Arşivleme
a. Gerekçe
Kamu kurumlarının elektronik ortamın getirdiği kolaylıklardan yararlanarak iş verimliliğini ve sunduğu hizmetlerdeki kaliteyi arttırması dünya ölçeğinde yaşanan aktüel bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde Ulaştırma Bakanlığı’nın da kurum içi ve kurum dışı faaliyetlerinde ve görevlerini yerine getirmesinde elektronik uygulamalardan en üst düzeyde istifade etmesi elzemdir. Ulaştırma Bakanlığı’nın çağımızın dinamiklerine uygun olarak kurumsal ölçekte dünyada ve Türkiye’de yaşanan gelişmeler çerçevesinde alt yapı ve insan gücü bakımından dönüşümlerini zorunlu kılan bir dizi etken bulunmaktadır. Bu etkenler kısaca şu şekilde özetlenebilir; “5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu”nun yürürlülüğe girmesi, Kamu Sertifikasyon Alt Yapısının kurulması; tüm kamu kurum ve kuruluşlarının işlemlerinde elektronik imza kullanabilecekleri alt yapının oluşturulmasına ilişkin Başbakanlık Genelgesi yayımlanması, Resmi yazışmalarda elektronik imza kullanımını düzenleyen Resmi Yazışmalarda Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Kamuda Elektronik Kayıt Yönetimine İlişkin Usul ve Esaslarının Belirlenmesi, Avrupa Birliği’ne üyelik sürecinde Birlik Mevzuatına uyumun sağlanabilmesi adına, kurumların e-Avrupa Programı çerçevesinde belirlenen hedeflerle uyumlu bir şekilde elektronik dönüşümlerini tamamlaması zorunluluğu.
Yukarıda belirtilen etkenler doğrultusunda Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde e-dönüşümün gerçekleştirilmesi gerekmektedir. e-Dönüşüm yapısının oluşturulmasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta hukuksal açıdan geçerliliği sağlayan elektronik imza alt yapısının oluşturulmasıdır. Elektronik imza altyapısı oluşturulurken konuyla ilgili mevzuat ve AB düzenlemeleri göz önünde bulundurularak hukuksal ve teknik alt yapı tasarımı yapılmalı ve elektronik imza uygulamasına ilişkin gerekli dokümantasyon hazırlanmalıdır.
b. Amaç ve Hedefler
Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilecek e-dönüşüm faaliyetlerinde elektronik imza alt yapısının kurulması ile kurum içi ve kurum dışı olmak üzere tüm iş süreçleri hukuksal geçerlilik sağlanarak elektronik ortama aktarılacak, yazılı usuldeki maliyet, etkinlik ve zaman ile ilgili sorunlar ortadan kaldırılacak, denetim ve yönetim işlemleri bilgi güvenliği, kanıtlanabilirlik ve sorumluluk ayrıştırması prensipleri doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Merkez tarafından, Ulaştırma Bakanlığı’na elektronik imza altyapısının oluşturulması projesinde, maliyet ve fayda analizlerinin yapılması, kullanım alanlarının belirlenmesi, entegrasyon ve tasarım stratejisinin belirlenmesi, iş akışlarının imzalama, yetki, zaman damgalama özellikleri doğrultusunda belirlenmesi, elektronik imza uygulamasında kullanılacak dokümantasyonun hazırlanması, sertifika yönetim sisteminin kurgulanması, gerekli mevzuat değişikliklerinin hazırlanması ve uluslararası başarılı uygulamaların incelenmesi konularında hizmet verebilecektir.
2. Üçüncü Kuşak (3G) ve Yeni Nesil Genişbant İletişim Sistemleri
a. Gerekçe
Üçüncü kuşak iletişim sistemleri olarak adlandırılan sistemler, bütün dünyayı kapsayan ortak işletim özelliği ile kişisel mobil iletişimi sağlayacaktır. Bu sistemler Avrupa’da Universal Mobile Telecommunications System (UMTS) olarak adlandırılmaktadır. 3G dışında yeni geliştirilen pek çok teknoloji ile de mobil genişbant altyapısı üzerine çalışmalar yapılmaktadır; özellikle Wi-Max teknolojisi yeni nesil genişbant teknolojileri içerisinde öne çıkmaktadır.
Dünyada pek çok ülke, 3G teknolojisini kullanmak amacıyla lisans çalışmalarına başlamış ve bu yönde epey mesafe kat etmiş bulunmaktadır. Avrupa’da, 128/1999 EC Kararı ile 3G hizmetlerinin en geç 1 Ocak 2002 itibariyle sunulmaya başlanması için Avrupa Birliği ülkeleri tarafından her türlü önlemin alınması ve bu çerçevede 1 Ocak 2000 itibariyle 3G lisanslarının verilebilmesi için gerekli yetkilendirme sisteminin kurulması hususları karara bağlanmıştır. Bu bağlamda pek çok Avrupa ülkesinde 3G lisansları operatörlere verilmiştir. Wi-Max lisanslarındaki yetkilendirme rejimi ise ülkeler arasındaki uygulamalara ve kullanılan bant aralığının çeşitliliğine göre farklılıklar arz etmektedir; ancak tüm dünyada Wi-max uygulaması hızla hayata geçirilmektedir.
b. Amaç ve Hedefler
e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2005 Eylem Planının 3 Numaralı başlığı altında “Yeni Nesil Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri” ile ilgili bir araştırma yapılması öngörülmektedir. Söz konusu araştırma Telekomünikasyon Kurumu tarafından yürütülmekte olup, Merkez tarafından yapılacak çalışma ile bu raporla bağlantılı olarak yeni nesil mobil telekomünikasyon hizmetlerinin ve bunlarla ilgili ortaya çıkacak yeni iş modellerinin yakınsama konsepti içerisinde hukuki analizleri ve bu doğrultuda 3G ve Wi-Max ile ilgili lisanslama rejimine ve regülasyon politikasına ilişkin çözüm önerileri ortaya konulacak ve bu çalışmanın çıktıları Merkez tarafından rapor olarak Ulaştırma Bakanlığı’na sunulacaktır.
3. Geniş Bant Altyapısında Katma Değerli Telekomünikasyon Hizmetleri ve Bunlara Bağlı İçerik Hizmetleri (Yakınsama)
a. Gerekçe
Geniş bant altyapısının ilerlemesi ve yaygınlaşması ile ülkemizde sabit hatlar ve mobil hatlar üzerinden sunulacak olan hizmetlerin kapsamı genişleyecek ve önümüzdeki dönemde çok çeşitli hizmetler bu kanallar aracılığıyla tüketiciye sunulacaktır. Bu hizmetlerin sunulması pratikte hukuki açıdan bazı boşlukların doğmasına sebebiyet verecektir. Bu noktada özellikle servis sağlayıcı ve içerik sağlayıcı ayrımının yapılması, yakınsama konsepti doğrultusunda sorumlulukların ayrıştırılması, yetkilendirmeye tabi olan ve olmayan hizmetlerin belirlenmesi, vergilendirme rejiminin açıklığa kavuşturulması, hizmetlerin regülatif alt yapılarının açıklığa kavuşturulması önem taşımaktadır.
b. Amaç ve Hedefler
Merkezimiz tarafından yukarıda belirtilen hizmetlerin detaylı hukuki analizlerinin yapılarak, regülasyon politikalarının belirlenmesi açısından ilgili kamu kurumlarıyla (Telekomünikasyon Kurumu, RTÜK, Maliye Bakanlığı, v.s.) ortak çalışmalar düzenlenecek ve bu çalışmaların çıktıları araştırma – politika raporu olarak Ulaştırma Bakanlığı’nın bilgisine sunulacaktır. Ayrıca bu çalışmaların sonucunda ilgili kamu kurumlarının konuyla ilgili regülasyon politikalarını yönetmelerinde farkındalık yaratama ve bilinçlendirme çalışmaları sağlanmış olacaktır.
4. Avrupa Birliği Elektronik Haberleşme Düzenleme Çerçevesi
a. Gerekçe
Avrupa Birliği uyum süreci doğrultusunda ülkemizde de elektronik haberleşme ile ilgili düzenlemelerin değiştirilmesine ilişkin çalışmalar sürdürülmektedir; bu doğrultuda hazırlanan Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı Meclis gündeminde bulunmakta ve yasalaşmayı beklemektedir. Elektronik Haberleşme Kanunu Tasarısı genel olarak AB elektronik haberleşme Çerçeve Yönergesini ve diğer bağlı Yönergeleri iç hukuka uyumlaştırma çabasını göz etmektedir.
b. Amaç ve Hedefler
Avrupa Birliği, elektronik haberleşme düzenleme çerçevesini ilgililerin görüşlerine açmış ve uygulamada ortaya çıkan problemleri tespit etmek üzere bir çalışma başlatmıştır. Bu çalışmanın sonuçları, AB düzenlemelerine uyum çalışmalarını sürdüren ülkemiz için de oldukça önemlidir. Bu doğrultuda Merkez tarafından yapılacak çalışmalar ile konuyla ilgili kamu kurumları güncel gelişmelerden ve AB mevzuatının uygulamada ortaya çıkardığı sorunlardan gerekli hukuksal risk analizleri yapılarak haberdar edilecektir. Bu çalışmaların sonuçları araştırma raporu formatında Ulaştırma Bakanlığı’na da sunulacaktır.
5. İnternet Kurulu Yeniden Yapılandırma ve Kurumsal Yönetişim
a. Gerekçe
4502 sayılı Kanun’un 22. maddesi doğrultusunda, ülkedeki İnternet Politikasının oluşturulması, yürütülmesi ve denetlenmesi amacıyla Ulaştırma Bakanlığı bünyesinde İnternet Kurulu kurulmuştur. Kurulun günümüz koşullarında gerekli dinamizme kavuşması, güncel İnternet Politikaları doğrultusunda görevlerini ifa edebilmesi için, kurum içerisinde yeniden yapılandırmaya gidilmesi ve kurumsal yönetişim ilkelerinin belirlenmesi gerekmektedir.
b. Amaç ve Hedefler
Merkez tarafından yapılacak çalışma ile dünyadaki benzer kurumsal yapılar incelenerek, en iyi uygulama örnekleri tespit edilecek ve ülkemizde uygulanabilecek kurumsal yapının gerekli hukuksal ve organizasyonel altyapı tasarımı gerçekleştirilerek, yönetim ilkeleri belirlenecektir.
6. Evrensel Hizmet Regülasyon Politikaları
a. Gerekçe
Ülkemizde 5369 sayılı Evrensel Hizmetin Sağlanması Hakkında Kanun’un yürürlüğe girmesiyle birlikte bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde en önemli bileşen olan ucuz ve erişilebilir elektronik haberleşme alt yapısının oluşturulması için çok önemli bir adım atılmıştır. Bu noktadan sonra evrensel hizmet politikası belirlenerek gerekli alt yapı sağlama çalışmalarına başlanacaktır. Evrensel hizmet politikası oluşturulurken anayasal haklar ve tüketici hakları göz önünde bulundurularak dar gelirli kesimin elektronik haberleşme hizmetlerine erişimi, yüksek maliyetli hizmetlerin tüm yurtta sağlanması, sağlık ve eğitim alanında özel fiyatlandırma politikalarının oluşturulması, engelli ve bilgisayar okuryazarı olmayan vatandaşların elektronik haberleşme ve bilişim hizmetlerine erişimi konularında politikaların belirlenmesi gerekmektedir.
Ayrıca evrensel hizmet politikası oluşturulurken, ortaya çıkacak elektronik haberleşme alt yapısının, bilgi toplumu ve e-dönüşüm konularında yapılan yatırımlarla doğrudan bağlantılı olduğu göz önünde bulundurularak; özellikle yeni nesil teknolojilerin evrensel hizmet kapsamında sağlanması için lisanslama rejimlerinin ve hizmet ihalelerinin mevcut ve muhtemel e-devlet politikaları ve projeleri doğrultusunda ve konuyla ilgili rekabet kuralları çerçevesi içerisinde geliştirilmesi gerekmektedir.
b. Amaç ve Hedefler
Merkez tarafından yapılması düşünülen çalışmalar ile anayasal haklar ve tüketici hakları doğrultusunda vatandaşlar açısından evrensel hizmet gereklilikleri somut veriler doğrultusunda belirlenmeye çalışılacak, evrensel hizmetin e-devlet ve e-dönüşüm konularında sağlayacağı katma değerler ortaya konulacak, ilgili elektronik haberleşme hizmetlerin hukuksal risk analizleri gerçekleştirilerek ilgili kamu kurumlarıyla ortak çalışmalar düzenlenecek ve bu çalışmaların çıktıları araştırma – politika raporu ve çeşitli konferanslar olarak kamuoyunun bilgisine sunulacaktır.
7. E-Devlet ve Bilgi Toplumu
a. Gerekçe
e-Devlet ve Bilgi Toplumu hedefine ülkemizin ulaşması ve dijital çağın sunduğu fırsat ve olanaklardan vatandaşlarımızın istifade etmesi ve bu sayede yaşam ve gelir düzeylerinin yükselmesi herkesin en büyük beklentisi ve hükümetimizin öncelik verdiği bir konudur. Ancak bu hedefe götüren yolda yine devlet tarafından bir takım teşviklerde bulunulması, itici gücün birçok konuda devlette olması gerekmektedir.
b. Amaç ve Hedefler
Merkezimiz e-devlet ve Bilgi Toplumu konularında, Bakanlığımıza devlet tarafından yapılması gereken işler, atılması gereken adımlar konusunda her zaman destek olacaktır. Bu iki önemli konunun önünde bulunan engeller, bu engellerin nasıl ve ne şekilde aşılacağı konusunda Ulaştırma Bakanlığımıza düzenli olarak raporlar verilecektir.
Özellikle Türkiye’nin ”e-devlet ana kapısı” ve “bilgi toplumu strateji raporu” ile başlayacak yeni dönemde Bakanlık ve Merkez arasındaki bu işbirliği daha kritik bir önem taşıyacaktır.
