Altyapı İşletmeciliğine yönelik asgari değer tespitinin Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesiyle ilgili olarak sektör temsilcilerinin görüşlerini yayınlamaya devam ediyoruz. Satko Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Çelebiler, sorularımızı yanıtladı.
tele.com.tr- Alt yapı işletmeciliğine ilişkin asgari lisans bedelleri yayımlandı. Konuyla ilgili düşünceleriniz nelerdir?
Çelebiler- Uzun zamandır beklediğimiz altyapı işletmeciliği asgari lisans bedellerinin yayınlanması telekomünikasyon sektörünün serbestleştirilmesi yönünde geç ve sınırlı da olsa atılmış önemli bir adım. Ümit ettiğim, artık bu lisansların kullanılabilmesi için gerekli olan diğer düzenlemelerin yapılmasının yeni bir ivme kazanması. Sektörümüzde değişik hizmetler için lisans almış şirketler, mevcut telekomünikasyon altyapısını bu yapının sahibinin maliyet hesabına bağlı olarak çıkarması gereken tarifelere göre kullanamadıkları için, lisanslarından fayda elde edemiyorlar. Örneğin UMTH lisans şartlarında belirtilmiş olan altyapı hazırlığını yapı sahibi yerine getirmiş olmadığından, ödenmiş olan lisans bedelleri şirketlerin kayıp hesabına yazılmıştır. Şimdi, mevcut lisanslarla vaad edilenler yerine getirilmezken, yeni bir lisans türünün ortaya çıkması ve bunun için yeniden bir ücret ödenmesinin gerekmesi acaba serbestleşmenin gerçekleşmesini hızlandırır mı yoksa yavaşlatır mı? Bu yeni lisanstan faydalanmak için gereken geçiş hakkı, numaralandırma gibi hususlar çözülecek mi yoksa bu lisans da UMTH lisansları gibi tam olarak uygulanamayacak mı? Özellikle, beklenen yeni elektronik haberleşme yasasında kıt kaynak kullanılmayan işler için bildirim yaparak işe başlamak öngörülürken ve yasa Büyük Millet Meclisine sunulmuşken hala yeni lisansların çıkarılması ve bunların herbiri için bir lisans bedeli ödenmesi ne kadar uygundur? Şu anda telekomünikasyon sektörünün serbestleştirilmesi bu lisanstan çok, beklenen yeni yasanın yürürlüğe girmesi ile ivme kazanacak gibi görünüyor. O zamana kadar ciddi bir gelişme olacağını zannetmiyorum.
tele.com.tr- Lisans bedellerini nasıl buldunuz? Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çelebiler- Lisans bedellerinin ve lisans uygulama alanlarının ne gibi bir düşünce sonucu ortaya çıktığını bilmiyorum. Gerekçesini bilmediğim bir konuda yorum yapmak zor. Ancak telekomünikasyon alanında iş yapmak istiyen bir yatırımcı olarak adı geçen lisansın geçerliliğinin bölgelere bölünmesi ve bölgeler için değişik bedeller biçilmesini sektöre girişi önleyici ve rekabeti sınırlayıcı bir uygulama olarak görüyorum. Bu tutum, serbest piyasa politikası, meclisteki yasa ve AB müktesabatı ile uyumlu değil. Bütün bölgeleri kaplayan bir lisansın bedeli 478 bin YTL olmaktadır. Bütün bölgeleri kaplamayan bir lisans ise diğer bölgelere erişebilmek için yapılması gerekecek olan arabağlantı yüzünden sorunlu olacaktır.
tele.com.tr- Bu lisansı almayı düşünüyor musunuz?
Çelebiler- Şimdiye kadar sektörün tabi olduğu olumsuz duruma rağmen, ülkemizin yüz üzerinden kırk olan telekomünikasyon sektöründeki rekabetçilik notunun bir gün hiç olmazsa altmışa çıkacabileceği ümidine sadık olarak, bu lisansı da denemeyi düşünüyoruz.
tele.com.tr- Sözkonusu hizmet kıt kaynak olmadığı için asgari bedel uygulanmaması gibi bir görüş var. Nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çelebiler- Bu soruya cevap verebilmek için telekomünikasyon pazarı yapılandırılması konusundaki politikanın bilinmesi lazım. Örneğin, politika hazinenin veya Telekomünikasyon Kurumu’nun para kazanması mı? Pazara giriş iznini sadece büyük sermaye sahiplerine vererek girişimciliği sınırlamak mı? Piyasaya gireceklerin sayılarını sınırlı tutarak Telekomünikasyon Kurumu’nun işini kolaylaştırmak mı? Mevcut altyapı sahibine bir avantaj sağlamak mı? Telekomünikasyon hizmetlerinin tüketiciye en düşük fiyatla verilememesi mi? Eğer bu politika açıklanırsa, o zaman yatırımcılar şeffaf olarak düzenlenmiş bir sektöre, yatırım yapıp yapmamakta daha sıhhatli karar verebileceklerdir.